De Paltz

In het bosgebied ten noorden van Soesterberg ligt het landhuis van buitenplaats De Paltz. Het huis verrast voorbijgangers door schijnbaar willekeurig op te rijzen tussen de bomen van het landschappelijk aangelegde parkbos. Het huis, gebouwd in de Frans eclectische stijl, ligt op een open plek in het landschap. 

Het 77 hectare grote gebied van de buitenplaats wordt begrensd door Heezerspoor Westzijde, de Paltzerweg en de Paltzerbaan. Binnen dit terrein bevinden zich een koetshuis in chaletachtige stijl, personeelswoningen en een langhuisboerderij, genaamd De Paltz. 

De naam van het landgoed is afgeleid van de herkomst van Duitse arbeiders die hier eind 18de-eeuw woonden. Jonkheer J.P.A.L. Ram kocht in 1860 de grond en liet het landgoed aanleggen. In 1863 werd het blokje personeelswoningen aan het Heezerspoor gebouwd en in 1867 volgde de bouw van het landhuis. Daarna begon de aanleg van het landschapspark, waarschijnlijk naar ontwerp van tuinarchitect Hendrik Copijn. Toen in 1872 jonkheer Louis Rutgers van Rozenburg eigenaar werd, liet hij na enkele jaren het park opnieuw herinrichten door tuinarchitect Leonard Antonij Springer. Deze vergrootte ook het voormalige beukendoolhof. Het doolhof met middenin een folly in de vorm van een kluizenaarshuisje is weer in oude luister hersteld.

In de 20ste-eeuw onderging het landgoed ingrijpende wijzigingen door houtkap, de aanleg van een productiebos en zandafgravingen. Ook werden delen verkocht. In de jaren '80 werd een begin gemaakt met de restauratie van het landschapspark. Het koetshuis uit circa 1870 is in 1990 gerenoveerd. 

De buitenplaats en het landgoed zijn te bezoeken.

In het landhuis is een artgallery gevestigd met kunstwerken van o.a. Jos Kuppens, Julia Berger, Ton Kalfshoek en Herman van Veen. Regelmatig zijn er gastexposanten. Dagelijks te bezoeken van 10-17 uur.
Kijk op de website van het Herman van Veen Arts Center voor meer informatie.

Voor wandelingen in het natuurgebied kun je op de website van Het Utrechts Landschap kijken.